Những điểm mới của nhóm Tội phạm về ma túy trong BLHS 2015 (sữa đổi, bổ sung năm 2017)

Những điểm mới nổi bật của nhóm tội phạm về ma túy

1. Mở rộng phạm vi xử lý hình sự

Một trong những điểm thay đổi đáng chú ý là việc bổ sung thêm các hành vi bị xử lý hình sự. Đơn cử như hành vi chiếm đoạt chất ma túy, trước đây chưa được quy định rõ ràng, nay đã được cụ thể hóa tại Điều 252. Điều này cho thấy sự cập nhật kịp thời của pháp luật trước những phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm.

Nhóm tội phạm về ma túy quy định tại Chương XX của BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) là đã tách Điều 194 BLHS 1999 quy định về “Tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy” thành 4 tội riêng biệt đó là:
– Tội “Tàng trữ trái phép chất ma túy” được quy định tại Điều 249;
– Tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy” được quy định tại Điều 250;
– Tội “Mua bán trái phép chất ma túy” được quy định tại Điều 251;
– Tội “Chiếm đoạt chất ma túy” được quy định tại Điều 252.

2. Sửa đổi, cụ thể hóa cấu thành tội phạm

Luật mới sử dụng các thuật ngữ và cách diễn đạt chính xác, rõ ràng hơn. Ví dụ, thay vì chỉ nói “chất ma túy”, Bộ luật hiện hành quy định rõ: “các chất ma túy được quy định trong danh mục do Chính phủ ban hành”. Bên cạnh đó, việc cụ thể hóa lượng ma túy cũng giúp phân biệt rõ mức độ nguy hiểm của hành vi và làm căn cứ xác định khung hình phạt (BLHS 2015 đã có sự thay đổi về đơn vị tính từ “trọng lượng” thành “khối lượng” trong các điều luật để đảm bảo tính chính xác của đơn vị tính.)

3. Phân hóa trách nhiệm hình sự theo độ tuổi

Bộ luật đã có sự phân hóa trách nhiệm hình sự theo độ tuổi, đặc biệt là với người từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi. Điều này thể hiện quan điểm nhân đạo và tiến bộ của pháp luật, đồng thời đảm bảo sự công bằng trong xử lý hình sự.

4. Bổ sung tình tiết định khung tăng nặng

Để phản ánh đúng mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội, BLHS 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) đã bổ sung nhiều tình tiết tăng nặng như: có tổ chức, tái phạm nguy hiểm, lợi dụng chức vụ quyền hạn, sử dụng người dưới 16 tuổi để phạm tội, phạm tội xuyên biên giới… Việc này không chỉ nâng cao tính răn đe mà còn góp phần ngăn ngừa các hành vi lợi dụng sơ hở pháp luật để phạm tội.

5. Điều chỉnh khung hình phạt theo hướng chặt chẽ hơn

Một số tội danh được điều chỉnh mức hình phạt cao hơn, đặc biệt với các hành vi sản xuất, mua bán, vận chuyển ma túy số lượng lớn, sử dụng vũ khí hoặc gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, với các trường hợp nhẹ hơn, luật vẫn có chính sách khoan hồng như xử phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tiền, thể hiện sự phân hóa phù hợp và nhân đạo của hệ thống pháp luật.

Việc sửa đổi, bổ sung các quy định về tội phạm ma túy trong Bộ luật Hình sự không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm, mà còn thể hiện rõ tinh thần nghiêm minh nhưng nhân đạo của pháp luật. Những điểm mới này tạo hành lang pháp lý rõ ràng, cụ thể cho các cơ quan tiến hành tố tụng khi xử lý vụ án, từ đó hạn chế oan sai và bỏ lọt tội phạm.

Đồng thời, việc hoàn thiện pháp luật còn giúp nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân, góp phần xây dựng xã hội ổn định, an toàn và văn minh.
Có thể thấy, những điểm mới trong nhóm tội phạm về ma túy theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện chính sách hình sự của Việt Nam. Trong bối cảnh tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, phức tạp, pháp luật phải đóng vai trò là công cụ sắc bén để phòng ngừa, trấn áp và xử lý kịp thời các hành vi phạm tội. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả thực sự, việc triển khai đồng bộ từ tuyên truyền, giáo dục, đến điều tra, xét xử và thi hành án là điều vô cùng cần thiết.
Mọi vướng mắc liên quan hoặc có nhu cầu sử dụng dịch vụ Quý bạn đọc vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH PHÚC GIA
Trụ sở: Tầng 5 tòa nhà văn phòng số 55 Phố Đỗ Quang, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội. 
Hotline: 0243.995.33.99 - 0912.68.99.68
Email: tuvan@luatphucgia.vn