Chuyển giao công nghệ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của doanh nghiệp, giúp nâng cao hiệu suất và chất lượng sản phẩm. Máy móc, thiết bị có thể được chuyển giao kèm theo công nghệ hoặc riêng lẻ. Vậy việc chuyển giao này diễn ra như thế nào và theo những hình thức nào? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
1. Máy móc thiết bị có được chuyển giao công nghệ không?
Căn cứ Điều 4 Luật Chuyển giao công nghệ 2017 quy định về đối tượng công nghệ được chuyển giao như sau:
Đối tượng công nghệ được chuyển giao
1. Công nghệ được chuyển giao là một hoặc các đối tượng sau đây:
a) Bí quyết kỹ thuật, bí quyết công nghệ;
b) Phương án, quy trình công nghệ; giải pháp, thông số, bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật; công thức, phần mềm máy tính, thông tin dữ liệu;
c) Giải pháp hợp lý hóa sản xuất, đổi mới công nghệ;
d) Máy móc, thiết bị đi kèm một trong các đối tượng quy định tại các điểm a, b và c khoản này.
2. Trường hợp đối tượng công nghệ quy định tại khoản 1 Điều này được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thì việc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ được thực hiện theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Theo quy định trên, đối tượng công nghệ được chuyển giao bao gồm máy móc thiết bị đi kèm một trong các đối tượng sau đây:
- Bí quyết kỹ thuật, bí quyết công nghệ;
- Phương án, quy trình công nghệ; giải pháp, thông số, bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật; công thức, phần mềm máy tính, thông tin dữ liệu;
- Giải pháp hợp lý hóa sản xuất, đổi mới công nghệ;
Như vậy, máy móc thiết bị là đối tượng được chuyển giao công nghệ nhưng phải đi kèm các đối tượng nêu trên.
Đối tượng công nghệ được chuyển giao
1. Công nghệ được chuyển giao là một hoặc các đối tượng sau đây:
a) Bí quyết kỹ thuật, bí quyết công nghệ;
b) Phương án, quy trình công nghệ; giải pháp, thông số, bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật; công thức, phần mềm máy tính, thông tin dữ liệu;
c) Giải pháp hợp lý hóa sản xuất, đổi mới công nghệ;
d) Máy móc, thiết bị đi kèm một trong các đối tượng quy định tại các điểm a, b và c khoản này.
2. Trường hợp đối tượng công nghệ quy định tại khoản 1 Điều này được bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ thì việc chuyển giao quyền sở hữu trí tuệ được thực hiện theo quy định của pháp luật về sở hữu trí tuệ.
Theo quy định trên, đối tượng công nghệ được chuyển giao bao gồm máy móc thiết bị đi kèm một trong các đối tượng sau đây:
- Bí quyết kỹ thuật, bí quyết công nghệ;
- Phương án, quy trình công nghệ; giải pháp, thông số, bản vẽ, sơ đồ kỹ thuật; công thức, phần mềm máy tính, thông tin dữ liệu;
- Giải pháp hợp lý hóa sản xuất, đổi mới công nghệ;
Như vậy, máy móc thiết bị là đối tượng được chuyển giao công nghệ nhưng phải đi kèm các đối tượng nêu trên.
2. Máy móc thiết bị chuyển giao công nghệ theo hình thức nào?
Căn cứ Điều 5 Luật Chuyển giao công nghệ 2017 quy định về hình thức chuyển giao công nghệ như sau:
2.1. Chuyển giao công nghệ kèm theo máy móc, thiết bị
Đây là hình thức phổ biến khi doanh nghiệp mua sắm máy móc, thiết bị từ nhà cung cấp nước ngoài hoặc trong nước. Trong trường hợp này, công nghệ đi kèm có thể bao gồm:
- Hướng dẫn vận hành, bảo trì máy móc.
- Quy trình sản xuất sử dụng thiết bị.
- Phần mềm điều khiển, tự động hóa liên quan đến máy móc.
2.2. Chuyển giao công nghệ thông qua hợp đồng li-xăng
Đây là hình thức doanh nghiệp mua quyền sử dụng công nghệ từ đơn vị sở hữu công nghệ, nhưng không nhất thiết phải mua máy móc thiết bị. Hình thức này thường áp dụng trong các ngành có yêu cầu công nghệ cao như sản xuất dược phẩm, chế tạo linh kiện điện tử...
2.3. Chuyển giao công nghệ thông qua đầu tư
Các công ty đa quốc gia khi đầu tư vào Việt Nam có thể chuyển giao công nghệ kèm theo máy móc thiết bị để phục vụ quá trình sản xuất. Hình thức này giúp các doanh nghiệp trong nước tiếp cận công nghệ mới mà không cần nghiên cứu từ đầu.
2.4. Chuyển giao công nghệ theo hình thức nhượng quyền thương mại
Trong một số ngành như thực phẩm, đồ uống, doanh nghiệp có thể nhận chuyển giao công nghệ từ thương hiệu quốc tế thông qua hình thức nhượng quyền thương mại. Công nghệ này bao gồm công thức, quy trình sản xuất và máy móc chuyên dụng.
2.5. Chuyển giao công nghệ qua hợp tác nghiên cứu
Một số doanh nghiệp hợp tác với viện nghiên cứu, trường đại học để phát triển công nghệ mới. Khi công nghệ được hoàn thiện, việc chuyển giao có thể đi kèm với máy móc thiết bị thử nghiệm hoặc dây chuyền sản xuất.
Như vậy, việc chuyển giao công nghệ đối với máy móc thiết bị theo quy định trên được thực hiện bằng hình thức mua bán và thể hiện dưới hình thức hợp đồng hoặc điều, khoản, phụ lục của hợp đồng hoặc của hồ sơ dự án đầu tư.
2.1. Chuyển giao công nghệ kèm theo máy móc, thiết bị
Đây là hình thức phổ biến khi doanh nghiệp mua sắm máy móc, thiết bị từ nhà cung cấp nước ngoài hoặc trong nước. Trong trường hợp này, công nghệ đi kèm có thể bao gồm:
- Hướng dẫn vận hành, bảo trì máy móc.
- Quy trình sản xuất sử dụng thiết bị.
- Phần mềm điều khiển, tự động hóa liên quan đến máy móc.
2.2. Chuyển giao công nghệ thông qua hợp đồng li-xăng
Đây là hình thức doanh nghiệp mua quyền sử dụng công nghệ từ đơn vị sở hữu công nghệ, nhưng không nhất thiết phải mua máy móc thiết bị. Hình thức này thường áp dụng trong các ngành có yêu cầu công nghệ cao như sản xuất dược phẩm, chế tạo linh kiện điện tử...
2.3. Chuyển giao công nghệ thông qua đầu tư
Các công ty đa quốc gia khi đầu tư vào Việt Nam có thể chuyển giao công nghệ kèm theo máy móc thiết bị để phục vụ quá trình sản xuất. Hình thức này giúp các doanh nghiệp trong nước tiếp cận công nghệ mới mà không cần nghiên cứu từ đầu.
2.4. Chuyển giao công nghệ theo hình thức nhượng quyền thương mại
Trong một số ngành như thực phẩm, đồ uống, doanh nghiệp có thể nhận chuyển giao công nghệ từ thương hiệu quốc tế thông qua hình thức nhượng quyền thương mại. Công nghệ này bao gồm công thức, quy trình sản xuất và máy móc chuyên dụng.
2.5. Chuyển giao công nghệ qua hợp tác nghiên cứu
Một số doanh nghiệp hợp tác với viện nghiên cứu, trường đại học để phát triển công nghệ mới. Khi công nghệ được hoàn thiện, việc chuyển giao có thể đi kèm với máy móc thiết bị thử nghiệm hoặc dây chuyền sản xuất.
Như vậy, việc chuyển giao công nghệ đối với máy móc thiết bị theo quy định trên được thực hiện bằng hình thức mua bán và thể hiện dưới hình thức hợp đồng hoặc điều, khoản, phụ lục của hợp đồng hoặc của hồ sơ dự án đầu tư.
3. Máy móc thiết bị kèm theo công nghệ bị cấm chuyển giao khi nào?
Căn cứ Điều 11 Luật Chuyển giao công nghệ 2017 quy định về công nghệ cấm chuyển giao như sau:
Công nghệ cấm chuyển giao
1. Cấm chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và chuyển giao trong nước công nghệ sau đây:
a) Không đáp ứng quy định của pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo đảm sức khỏe con người, bảo vệ tài nguyên, môi trường và đa dạng sinh học;
b) Tạo ra sản phẩm gây hậu quả xấu đến phát triển kinh tế - xã hội; ảnh hưởng xấu đến quốc phòng, an ninh, trật tự và an toàn xã hội;
c) Công nghệ; máy móc, thiết bị kèm theo công nghệ không còn sử dụng phổ biến và chuyển giao ở các quốc gia đang phát triển và không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia;
d) Công nghệ sử dụng hóa chất độc hại hoặc phát sinh chất thải không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường;
đ) Sử dụng chất phóng xạ, tạo ra chất phóng xạ không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
2. Cấm chuyển giao từ Việt Nam ra nước ngoài công nghệ thuộc Danh mục bí mật nhà nước, trừ trường hợp luật khác cho phép chuyển giao.
3. Chính phủ ban hành Danh mục công nghệ cấm chuyển giao.
Như vậy, theo quy định trên, máy móc thiết bị kèm theo công nghệ bị cấm chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và chuyển giao trong nước trong các trường hợp sau:
- Không đáp ứng quy định của pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo đảm sức khỏe con người, bảo vệ tài nguyên, môi trường và đa dạng sinh học;
- Tạo ra sản phẩm gây hậu quả xấu đến phát triển kinh tế - xã hội; ảnh hưởng xấu đến quốc phòng, an ninh, trật tự và an toàn xã hội;
- Công nghệ; máy móc, thiết bị kèm theo công nghệ không còn sử dụng phổ biến và chuyển giao ở các quốc gia đang phát triển và không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia;
- Công nghệ sử dụng hóa chất độc hại hoặc phát sinh chất thải không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường;
- Sử dụng chất phóng xạ, tạo ra chất phóng xạ không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Như vậy, máy móc, thiết bị hoàn toàn có thể được chuyển giao công nghệ theo nhiều hình thức khác nhau. Việc lựa chọn hình thức chuyển giao phù hợp giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy quá trình hiện đại hóa sản xuất. Để đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra hiệu quả, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.
Doanh nghiệp cần dịch vụ tư vấn pháp luật thường xuyên vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH PHÚC GIA
Trụ sở: Tầng 5 tòa nhà văn phòng số 55 Phố Đỗ Quang, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội.
Hotline: 0912.68.99.68 - 024.39.95.33.99
Email nhận tư vấn: tuvan@luatphucgia.vn
Website: luatphucgia.vn
Công nghệ cấm chuyển giao
1. Cấm chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và chuyển giao trong nước công nghệ sau đây:
a) Không đáp ứng quy định của pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo đảm sức khỏe con người, bảo vệ tài nguyên, môi trường và đa dạng sinh học;
b) Tạo ra sản phẩm gây hậu quả xấu đến phát triển kinh tế - xã hội; ảnh hưởng xấu đến quốc phòng, an ninh, trật tự và an toàn xã hội;
c) Công nghệ; máy móc, thiết bị kèm theo công nghệ không còn sử dụng phổ biến và chuyển giao ở các quốc gia đang phát triển và không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia;
d) Công nghệ sử dụng hóa chất độc hại hoặc phát sinh chất thải không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường;
đ) Sử dụng chất phóng xạ, tạo ra chất phóng xạ không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
2. Cấm chuyển giao từ Việt Nam ra nước ngoài công nghệ thuộc Danh mục bí mật nhà nước, trừ trường hợp luật khác cho phép chuyển giao.
3. Chính phủ ban hành Danh mục công nghệ cấm chuyển giao.
Như vậy, theo quy định trên, máy móc thiết bị kèm theo công nghệ bị cấm chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và chuyển giao trong nước trong các trường hợp sau:
- Không đáp ứng quy định của pháp luật về an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo đảm sức khỏe con người, bảo vệ tài nguyên, môi trường và đa dạng sinh học;
- Tạo ra sản phẩm gây hậu quả xấu đến phát triển kinh tế - xã hội; ảnh hưởng xấu đến quốc phòng, an ninh, trật tự và an toàn xã hội;
- Công nghệ; máy móc, thiết bị kèm theo công nghệ không còn sử dụng phổ biến và chuyển giao ở các quốc gia đang phát triển và không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia;
- Công nghệ sử dụng hóa chất độc hại hoặc phát sinh chất thải không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường;
- Sử dụng chất phóng xạ, tạo ra chất phóng xạ không đáp ứng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Như vậy, máy móc, thiết bị hoàn toàn có thể được chuyển giao công nghệ theo nhiều hình thức khác nhau. Việc lựa chọn hình thức chuyển giao phù hợp giúp doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy quá trình hiện đại hóa sản xuất. Để đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra hiệu quả, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.
Doanh nghiệp cần dịch vụ tư vấn pháp luật thường xuyên vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT TNHH PHÚC GIA
Trụ sở: Tầng 5 tòa nhà văn phòng số 55 Phố Đỗ Quang, Phường Trung Hòa, Quận Cầu Giấy, Thành Phố Hà Nội.
Hotline: 0912.68.99.68 - 024.39.95.33.99
Email nhận tư vấn: tuvan@luatphucgia.vn
Website: luatphucgia.vn
